بة بيَ كوردةكان نابيَ و ناكري .... جةنطيز ضاندار-رؤذنامةي تةرجومان 8/9/2003 ..... وةرطيَرِاني لة تركييةوة: ريَبوار كةريم وةليش

25-02-2008 18:31

لةم رؤذانةي دواييدا، بةرةورِووي ديمةني سياسةتيَكي دةرةكيي نامةسئولانة بووينةتةوة كة لة ثشت ثةردةي جدييةتةوة خؤي حةشار داوة. ثياواني دةولَةت بةزمانيَكي جددي و هةرِشةئاميَزةوة ليَدوان لةدواي ليَدوان دةدةن و، خاوةن ئيمزا بةناوبانطةكان و لة رؤذنامةكاندا (لة نيَو دةولَةتةوة) هةوالَي يةكجار (طرنط) بؤ خويَنةرةكانيان دةطوازنةوة. باسةكةمان بريتيية لة وةزيري دةرةوةي دةولَةتي نويَ و كاتيي عيَراق (سةرتان سورِ نةميَنيَ كة ئةطةر بةياني دووبةياني ببيَ بة دايمي) هؤشيار زيَباري ية، كة طووتويةتي: لة عيَراق سةربازي تركمان ناويَت. ئةوة بووةتة هؤي ئةوةي رق و توورِةييةكي زؤر بةشيَكي دةولَةتي ترك و قسةكةرةكاني دابطريَت.

ثيَريَ ئيَوارة، راويَذكاري وةزارةتي دةرةوة ( (ئوغوور زييالَ) ) تةلةفؤن بؤ بالَيؤزي نويَي ئةمريكا لة ئانكارا ( (ئيَريك ئيَدلمان) ) دةكات. بة ثيَي سةرضاوة باوةرِ ثيَكراوةكان جةنابي راويَذكار بة شيَوةيةكي ديثلؤماسي تووندترين هةلَويَستي خؤي دةردةبرِيَ و بة بالَيؤزةكةي ئةمريكا دةلَيَ كةوا با ضيديكة ئةو كابراية (مةبةست هؤشيار زيَباريية) قسة نةكات. بة واتايةكي ديكة وةزارةتي دةرةوةي تركيا داواي لة ئةمريكا كردووة كة ئةم كابراية بيَدةنط بكات. ديارة سةرضاوةي هةوالَي هةموو رؤذنامة و طؤشة نووسةكان يةكة، بؤية لة لاثةرِةي يةكةمي هةنديَ رؤذنامة نووسرا: ( (ئيَوارةي رابووردوو راويَذكاري وةزارةتي دةرةوة بة ئةمريكاي راطةياند"ئةو كابراية بيَدةنط بكةن") ) . ئةطةر وايدانيَين كة ئوسلوبي ئانكارا لة ضوارضيَوةي نةزاكةتي ديثلؤماسيشدايةو بةلاَم ديسان ديَرِةكاني زؤر توند ديَنة برضاو.

"ئةو كابراية بيَدةنط بكةن"ئايا ئةم قسةية، دةضيَتة خانةي نةزاكةتي ديثلؤماسييةوة؟ئةري بةرِاست ئةو"كابراية" كيَية؟سيفةتي ضيية؟

وةزيري دةرةوةي عيَراقة!

باشة، حكومةتي ئيَمة ماوةيةك بوو دةيطووت سةبارةت بة ناردني سةرباز بؤ عيَراق راوبؤضووني عيَراقييةكان وةردةطرين ئينجا برِيار دةدةين، باشة ئةوةي ئيَستا لةو طؤشةيةدا باسي دةكةين و بةرضاو دةكةويَ بريتي نيية لة ئانكيَتيَكي ديثلؤماسي؟

بؤ مةطةر هؤشيار زيَباري عيَراقي نيية؟ سةرةرِاي ئةوة ئةو بة سيفةتي وةزيري دةرةوةي عيَراق قسة دةكات و بؤ دذايةتييان لة طةلأ هاتني سةربازاني ترك بؤ عيَراق، راست يان هةلَة، بةلاَم ذمارةيةك هؤكاري جؤراوجؤر دةخاتةرِوو.

باشة ئةو خؤ طيظ كردنةوةيةي بؤ ضيية"ئةم كابراية بيَدةنط بكةن"! مةطةر كاتي خؤي ذمارةيةك لة وةزيرةكاني حكومةتي تركيا (تةنانةت سةرؤك وةزيراني ئةوكات و وةزيري دةرةوةي ئيَستاي تركيا عةولاَ طولأ) بة نهيَني دذي ناردني سةرباز نةبوون بؤ عيَراق. ئةطةر لةوبارةية و بةياني دووبةياني بةرنووسي برِياريَك بدريَتة ثةرلةمان، ديار نيية داخؤ ضي دةكةن. هيَشتا هةلَويَستي راستةقينةي تةييب ئةردؤغانيش روون نيية. كاتيَكيش كة هؤشيار زيَباري بة بيَ ثيَض و ثةنا ثيضمان دةلَيَ "مةيةن" لة ضوارضيَوةي نةزاكةتي ديثلؤماسيدا! داوا لةو ئةمريكاية دةكةين كة هةنديَ جار لةطةلَي دوشك بووينة و تةنانةت هةنديَجار ويستوومانة تورطةشيان لةسةر بكةين و، لة نةهامةتييةكانيان لة عيَراقدا لة ناخي دلَمانةوة ثيَيان دةلَيين:"عافييةتتان بيَت"!

دةسبةجي سيَ ثرسيار بة ميَشكدا ديَن:

-ئايا حكومةت برِياري داوة سةرةرِاي نارِةزايي عيَراقييةكان سةرباز بنيَريَتة ئةويَ؟

-ئايا سبةي تركيا سةرةرِاي ويستي ئةمريكا بؤ داننان بة حكومةتي كاتيي عيَراق، دان بةو حكومةتةدا نانيَ؟

-توركيا كة بةبةردةوام نيطةراني درووستبووني دةولَةتي كوردي بووة، ئيَستا كة كورديَك كراوة بة وةزيي دةرةوة ماناي ئةوة نيية كة كوردةكان لة ريَطةي بةغداوة بةسةر دنيادا دةكريَنةوة؛ باشة بؤ دةبيَ تركيا لةوة مةمنون نةبيَ؟

ئينجا با بةويذدانةوة وةلاَمي ئةو ثرسيارة بدةينةوة: ئةطةر هؤشيار زيَباري كورد نةباية و ئةو قسةيةي ئيَستاي كردباية، ئايا ديسان ئانكارا ئةم هةلَويَستةي دةبوو؟

كاتي سةيري زماني رةسميي ئانكارا دةكةين دةبينين كوردةكاني عيَراق بة دوو عةشيرةت لة قةلَةم دةدات. بةلاَم ئةو عةشيرةتانةي كة هؤشيار زيَباريش يةكيَك لة تاكةكانيةتي، لةمرِؤي عيَراقدا ذمارةيان ضوار مليؤن و نيوة.

باشة بؤ ئانكارا ئامادةية لة وةزارةتي دةرةوة ثيَشوازي لة نويَنةراني نيومليؤن عارةبي عةشيرةتي كؤضةر و لةبةريةكهةلَوةشاوي عوبةيدي بكات و، سةبارةت بة ناردني هيَزةكاني خؤي بؤ عيَراق ثرسيان ثيَبكات، بةلاَم بؤ ئامادة نيية راي كوردةكان بة فلسيَك وةرطري؟

سةرةرِاي ئةمة، هةر ئةو كةسانةي كة خؤيان بة نويَنةري عةشيرةتي عوبةيدي دةزاني و رةزامةندييان لةسةر هاتني سثاي تركيا دابوو و عةولاَ طولَ لة ذورةكةي خؤيدا ثيَشوازيي ليَكردبوونو ضي واي نةبرد كة لةلايةن ئةمريكاييةكانةوة بةتؤمةتي تيَكداني هيَلَي بؤريي نةوتي كةكوك-يومورتاليك خرانة زيندانةوة.

لة 9 ي نيسانةوة كة بةغدا كةوتووةو كي ديتوويةتي يان وةبيري ديَت دةرطاكاني ئانكارا بةسةر تالَةبانيو بارزاني يان زيَباريدا كرابنةوة؟

كاتيَك بة زةقيية دذايةتيي كورد دةكةن ضاوةرِيَي ضيتان لة كوردةكان دةكرد؟

ئةوة لة لايةك بنووسن: تركيا بؤ ئةوةي لة عيَراقي داهاتوودا خاوةني قسة بيَت بة تةنها هاوكاريكردني ئةمريكا بةس نييةو بطرة هاريكاريي كوردةكان مةرجي سةرةكيية.

ئةم ديَرِانةشتان لةبير نةضنةوة، بة تايبةتيش شيعةكاني عيَراق هةلَويَستي تركيايان لةهةمبةر بةشدارينةكردني لة ئازادكردني عيَراقدا و ئةو ريَثيَوانانةيان لة بير نةضؤتةوة كة بةناو دذي شةرٍِ دةكران. شتيَكي زؤر طالَتةجارِيية ئةطةر ثيَمان وابيَ خةلَكي شيعة دةتوانن قةبولَ بكةن سةربازاني سوننةي ثاكستاني بةسةريانةوة بطةرِيَن.

هةروةها هيض كةس لة عيَراقدا ناخوازيَ تركةكان بة شيَوةيةكي بةهيَز بيَنة نيَو عيَراقةوة.

ئةطةر تركةكان لة ناوضةي عارةبة سوننةكان بةرثرسياريةتييةكي ئةمنييان ثيَبسبيَردريَت، ئةوا دةطوتري كةوا عارةبة سوننةكان ثتر لةوةي لة ئةمريكيةكان بترسن لة تركةكان دةترسن، بةلاَم هةم كوردةكان و هةميش شيعةكان كة بةتوندي عةلمانييةتي تركيا رةت دةكةنةوة، دذي سةربازاني تركن. ئةمة ديسان كار دةكاتة سةر عارةبة سوننةكان.

كاتي كورد و شيعةكان 80%ي ذمارةي دانيشتواني عيَراق ثيَك ديَنن ناكري تةنها لة طةلَ كةمينةيةكي عارةبي سوننة و تركمان (نازانم كي دةلَي ئةوانةش هةموويان تةئيدي تركيا دةكةن!؟) دا كؤك بين. بة بيَ كوردةكان نابيَ و ناكري.

*راويَذكاري سياسةتي دةرةوةي سةرؤكي كؤضكردووي تركيا، تورطوت ئؤزال.