هیچ زامێكی كوردایه تی له جه سته ی سه ركردایه تی كوردا نیه … جه‌مال عه‌زیز

زۆر كه سانێك هه ن كاتێك چاو به م نووسراوه دا ئه خشێنن به نیازی خوێندنه وه و هه ڵسه نگاندن بڕوایه ك لای دروست ئه بێت ئه ویش ئه وه یه به بێ چه ند و چۆن ئه ڵێت بارودۆخه كه مان گه لێك ناسكه و وه ختی نووسینی له م جۆره مان نیه چونكه بارودۆخی عێراق وكوردستان و ناوچه كه به سه رده مانێكی ناسكدا تێده په ڕێت. ئه مه وێت ڕاستیه ك بنووسم كه له لام دروست بووه و هه میشه له بیرو هۆشمدایه وه ك زۆرینه ی خه ڵكی كوردستان ده رباره ی یه ك گرتنه وه ویه ك نه گرتنه وه ی هه ردوو ئیداره كه ی هه رێمی كوردستان وه هه رله به ر ئه و ئازاره ی له ناخمدا هه یه سه ردێڕی نووسراوه كه م به و دێڕه نووسراوه ده ستپێكردوه.

گه لێك سیمیناروكۆڕوكۆبوونه وه و گفتوگۆ كراوه ده رباره ی سووده كانی یه كخستن و یه كگرتنه وه ی ئیداره كانی كوردستانی باشور هه روه ها زۆر خاڵی زیان به خشیش ده ست نیشان كرا كه تووشی میلله ته كه مان و ئه زموونه كه مان و هه رێمه كه مان ده بێت ئه گه ر ئیداره كان یه ك نه خرێنه وه و ماڵ و ده رماڵه ی كوردی یه ك ووتاری هاوبه شی نه بێ.

ئه وه ی من ئه مه وێت په نجه ی بۆ ڕابكێشم و به ئاشكرا ناخی دڵمی بۆ هه ڵبڕێژم به ڕاده ی تێگه یشتنم و بیركردنه وه ی خۆم ئه ڵێم یه ك نه گرتن و یه ك نه خستنه وه ی هه ردوو ئیداره ی هه رێمی كوردستان جێ به جێ نه كردنی خواست و ئاواتی خه ڵكی كوردستان و شه هیدانمان له ده ست هیچ كام له سه ركردایه تی كوردا نیه. ته نها ئه وه ی له سه رسه ركردایه تی كورده باس كردنیه تی نه ك جێبه جێ كردنی.

من ئه ڵێم كاتێك شه ڕی ناو خۆ ده ستی پێكردوو ئاگره كه ی هه موو كوردستانی باشوری گرته وه ئه ویش له ده ست و توانایی سه ركردایه تی كوردا نه بوو به ڵكو فه رمانێك بوو له لایه ن دوژمنانی كورده وه و به ڵام سه ركردایه تی كورد ته نها جێبه جێ كردنی فه رمانه كه ی له ده سه ڵاتدا بوو ئه ویش به نه خشه بۆ دانان له لایه ن لایه نی فه رمان ده ره وه چونكه گه لێك هه وڵ درا بۆ ڕاگرتنی شه ڕو كوژاندنه وه ی ئه و ئاگره ی كه سه رتاسه ری كوردستانی باشوری گرتبووه وه. ئه گه ر به ووردی باسی لێوه بكه ین زیاتر چۆنیه تی دروست بوونی شه ڕه كه و هێوربوونه وه ی و تاكو ئه گاته دابه ش بوونی كوردستانی باشور به سه ردووئیداره دا ڕوون ئه بێته وه له كاتێكدا شه ڕ خه ریك بوو له به رژه وه ندی لایه نێك ده شكایه وه و لایه نێكی تر زه ره رمه ند ئه بوو هاوكێشه كه به جۆرێكی تری لێهات. لێره دا وه ك تێبینی ئه مه وێت ئه وه بڵێم هیچ لایه ك له و دووزلهێزه ی كوردستان بیریان له فه وتان وكوژرانی مرۆڤه كان نه ده كرده وه چ وه ك لایه ن گر چ وه ك شه ڕكه ر له مه یدا نی جه نگدا چونكه به رژه وه ندی لای ئه وان ته نها كورسیه.

ئه و لایه نه ی كه شه ڕ له به رژه وه ندی ده شكایه وه به هیچ شێوه یه ك ئاماده نه بوو دانووستان بكات چونكه به ڵێنی ئه وه ی دابوو كه سه ركرده ی لایه نی به رامبه ر ده ستگیر بكات و بیهێنێته سه رTV ‌كڕنووشی پێبهێنێ چونكه به هه موو تواناو بیركردنه وه ی گه یشتبووه ئه و باوه ڕه ی كه ئه مجاره شه ڕ له ئاكامیدا یه و كێشه و كینه ی چه ند ساڵه ی نێو دڵی ده رده كات و بۆ هه تایی ئه بێته پاڵه وانی گۆڕه پان و میراتگری هه موو خه ڵكی كوردستان و خاكه كه یشی. هه رچی لایه نی شكست خواردووش بوو كاتێك ده ركی ئه وڕاستیه یان كرد كه ئه مجاره جه نگی كۆتاییه و قورسیه كی واخراوه ته سه ریان ئه سته مه ده رچوون وده رباز بوون بڕیاریان دا هه رچی ڕێگه ی نه شیاوه و زیانه بۆ زۆرینه ی خه ڵكی كوردستان به هه موو چین وتۆژه كانیه وه بیگرنه به ر بۆ مانه وه یان له سه ر كورسی حوكم و پشت مێزی به رژه وه ندیه وه ئه ویش به پرسیار كردن و وه رگرتنی گڵۆپی سه وز له لایه ن شایی گه وره وه ده ست تێكه ڵ كرا له گه ڵ دوژمنی دوێنێ و سه رله نوێ سوێندیان بۆ یه ك خواردو په یمانیان دا كه هیچ كێشه یه ك نه ما له نێواندا. جارێكی تر چاوساغی كرا بۆهێزی دوژمنی كوردو په لكێش كران بۆ سه رخاكی كوردنشین و سوپاوزریپۆشی دوژمن له كوردستان گه مه یان ده كرد ته نها چاوساغی كه وتبوه ئه ستۆیان. تاكو كار گه شته ئه وڕاده یه ی كه باری هێزوتوانایی جه نگی و ناوچه ی جوگرافیایی كوردستان وه ك دوو هاوكێشه ی له یه ك چوو دابه ش كرا. به ڕوون و ئاشكراتربڵێین هه ولێرودهۆك كه وته ژێر ده سه ڵاتی پارتی دیموكراتی كوردستان و سلێمانی وقه زاو ناحیه كانی سه ربه شاری كه ركوكیش كه وته ژێر ده سه ڵاتی یه كێكی نیشتیمانی كوردستان له دوایی سه رده مێكی گه لێك كورت خه تی نه بڕ (تماس) دروست بوو له نێوان دوو زلهێزه به شه ڕهاتوه كه ی كوردستان هه روه ها له به رئه وه ی كه له فارماندا ریه تی باڵای شاهی هه ردوولاوه فه رمان ده ركرا و ئاگاداركردنه وه كه ئه وه سنوورتانه وورده وورده له شه ڕ سارد بوونه وه و تاكو كار گه شته ئه وه ی شه ڕی كوشتن و هێرش كردن نه ما له نێوانیانداو‌هیچ لایه كیان ترسی هێرشی نه مابوو ته نها شه ڕو هێرشی ڕاگه یاندنی بوو كه مابوو ئه ویش وه ك پیشه ی له دێرینه وه مابووه وه بۆیان. زۆر یان كه می خایاند تاكو وای لێهات به فه رمانی له سه رو خۆیانه وه كه ئه بێت هه ردوو سه رۆك له هه ولێر كۆببنه وه و باوه ڕی ته واو بده ن به په ڕله مان و به په ڕله مانی كوردستان وخه ڵكی كوردستان ناوزه ندی بكه ن چونكه ئه مه ریكا وای بۆ ده چوو گونجاو نیه هێرش بكرێته سه ر سوپای حوكمه تی عێراق و ناوچه یه كی ئارامی وه ك كوردستان و باكوری عێراق كێشه ی ناوخۆی تیابێ به ڵێ هه ردوو سه ركرده له هه وڵێر كۆبوونه وه و به ڕه شڕێكیان دا به سه ر لاپه ڕه كانی شه ڕی ناوخۆو وه ك چاوبه ست به ڵێنی یه كگرتنه وه ی هه ردوو ئیداره كه یان به مژدانه دابه گوێی خه ڵكی كوردستاندا.

لێره دا ئه ڵێم كه یه ك نه خستن و یه ك نه گرتنه وه ی هه ردوو ئیداره كه به ده ست سه ركردایه تی كورد نیه چونكه به ڵگه هه یه ئه ویش ئه وه یه ئه گه ر شه ڕكردن وڕاوه ستانی شه ڕو دروست كردنی ئاشتی و زیندووكردنه وه ی په ڕله مان به ده ست سه ركردایه تی كورد نه بێ ئه وا یه ك نه گرتن و مانه وه ی كێشه وسه رهه ڵدانه وه شی هه ربه ده ست سه ركردایه تی كورد نیه. چونكه ئه گه ر هاتوو یه كگرتوو بن ئه وه ئه بێ یه ك ووتاری یه كگرتوو هه روه ها چاره نووسی هاوبه شیان هه بێ هه ردوولایه ن به یه كگرتوویی له به رژه وه ندی كوردوكوردستاندا كار بكه ن كه به م شێوه یه به رژه وه ندی كوردوخاكه كه ی زیاتر ئه پارێزرێ ئه مه ش زیانه بۆ دوژمنانی كوردو ووڵاتانی دراوسێ هه روه ها یه ك بوون ویه ك ئیداره ی و یه ك ووتاری هاوبه ش زیاتر كاریگه ری كوردو ڕۆڵی كورد ده رئه خات له ئه نجوومه نی حوكم و له ڕووبه ڕوی ووڵاتان و له كاركردنی ده ستوری ئاینده ی عێراقدا هه رله به رئه م هۆیانه و بۆ ئه وه ی كه كورد جێگه ی شیاوی نه بێت ووڵاتانی زلهێزو خاوه ن بڕیاروده سه ڵات نایه نه وێ و ناهێڵن ماڵ و ده رماڵه ی كوردی به یه كگرتووی ده ركه وێ له گۆڕه پانی كاروچالاكی ڕامیاری دا. به شێوه ووتنێكی ترله به رئه وه ی كوردو سه ركردایه تیه كه ی كاریگه ری خۆی وون بكات له به رئه وه ی یه ك بوونی ئیداره ی كوردی ویه كخستنه وه ی هه ردوو ئیداره كه بوونی ووتاری هاوبه شی كوردی له به رژه وه ندی كورده وزیان ئه دات له ووڵاتانی ناوچه كه و كورد زیاتر نزیك ئه كاته وه له سه ركه وتن وگه شتنی به ئامانجه كانی. شاهی گه وره فه رمانی داوه كه نابێ ئیداره كان یه كبگرنه وه و كوردو سه ركردایه تیه كه ی ووتاری هاوبه شیان هه بێ هه روه ها بۆخۆڵ كردنه چاوی خه ڵكی كوردستان چه ندین ووتارو به رنامه ی بریقه داردانراوه كه سه ركردایه تی سیاسی ئه مڕۆی كوردستانی باشور باسی لێوه بكه ن وه ك فیدراڵی و ووڵاتی سه ربه خۆو یه كێتی ئاره زوو مه ندانه و ڕیفراندۆم و هه تا دوای.

كه واته ئه گه ینه ئه و ڕاستیه ی كه یه ك نه گرتنه وه و نه بوونی ووتاری هاوبه ش ڕێك نه خستنه وه ی نێوماڵی كورد له ده ست سه ركردایه تی سیاسی كوردا نیه چونكه له كۆبوونه وه كانی ئه نجوومه نی نیشتیمانی له به غدادو له سه ردانه كانی نوێنه رانی سوپایی ئه مه ریكا بۆ لای هه ردوو ئیداره كه ی كوردستان به هیچ جۆرێك باس له وه ناكرێت كه ئه بێت یاخودپێویسته یه كخستنه وه له نێوان هه ردوو ئیداره كوردیه كه دا دروست بێت هه رچی لایه نی سیاسی عه ره بیش هه یه له ئه نجوومه نی نیشتیمانی وده ره وه ی ئه نجوومه ن زۆر چاك ده رك به وسوود مه ندیه یی خۆیان ئه كه ن له ئه نجامی كێشه ی نێوان سه ركردایه تی سیاسی كوردا. هه روه ها چاك ئه زانن له ئه نجامی كێشه لاوه كیه ناوخۆییه كانی ناوهێزه كوردستانیه كان چه ند تایی ته رازوویان قورس تره به سه رتایی ته رازووی سیاسی كوردا. له نێوسیاسه تی ده ره وه وناوه وه ی ئه مڕۆداوهه رچیان بووێت بۆیان مه یسه رئه بێت چی له ڕووی بڕیاری چاره نووسی و چی له بواری داڕشتنی ده ستوری هه میشه ی و دیاری كردنی هه رێمه كه له پێگه ی جغرافیدا. هه رله ده رئه نجامی ناكۆكیه وه هه رچی سوپای هاوپه یمان وئه مه ریكایه كانیشه به تایبه تی له كوردستان نه ك میوان نین به ڵكو خۆیان به خاوه ن ماڵ ده زانن ته نها بڕیارده رئه وانن. دكتۆرو پسپۆڕی شاره زایی گشت بواره جیاوازه كانی كوردستان له ئه نجامی نه بوونی چه ترێكی یه كگرتووی كوردستانی تازه بوونه ته قوتابی قۆناغه سه ره تاییه كان وسوود له زانیاریه كانی سه ربازێكی ئه مه ریكی وه رده گرن و هیچ بڕیارو فه رمانێكیان گه ڕانه وه وپێچه وانه ی نیه. ئه مه ش به هۆی یه ك نه خستن و نه بوونی یه ك هه ڵوێست ویه ك ووتاری یه وه توشی به رنامه و نه خشه ی ئاوه دان كردنه وه ی كوردستان هاتوون كه سه ركردایه تی سیاسی كورد ئه بێت باجی ئه و تاوانه له ئه ستۆ بگرێت. ته نها له به رئه وه ی خۆ به زل زانین بۆ ته گه وره ترین نه خۆشی كوشنده له ناخیاندا و هیچ لایه كیان توانای ئه وه ی نیه كه بیر له كێشه ڕه واكه ی میلله ته كه مان بكاته وه و كه مێك له وله خۆ بایی بوونه كه له ناخیاندا سه وز بووه وازبهێنن و بیرێك له چه ند ووتارێكی هاوبه شی چاره نووس ساز بكه نه وه