| |||
|
بۆ هونه‌رمه‌ند زه‌که‌ریا ... هۆگر محمه‌د
به‌ڕێز زه‌که‌ریا ماوه‌یه‌که گه‌ره‌کمه شتێک له سه‌ر ئه‌و ململانێیه‌ی هه‌ردوو قوتابخانه‌که بنووسم. هه‌ر که‌مته‌رخه‌میم کرد. تا له ڕۆژی 8-7-2005 له کوردستاننێت نوسراوێکم بینی. به‌ناوی (زه‌كه‌ریا ئاگرێك له هونه‌ر. . . ئاكۆ ) له بابه‌ته‌که‌ی منه‌وه زۆر نزیک بوو. گوڕم دا به خۆم و ئه‌و نامێلکه‌یه‌م بۆت نوسی. هیوادارم به‌دڵت بێت و ده‌رفه‌تی خوێندنه‌وه‌ت هه‌بێت. له کاتێکدا خه‌ریکه هونه‌ری کوردیمان چرۆ ده‌کات و هونه‌ری موزیکی کوردیش وه‌کوو پێویست جێپێی خۆی ده‌کاته‌وه له ڕۆژهه‌ڵاتی نێویندا. به‌ڕێزیشتان وه‌کوو هونه‌رمه‌ندێکی ماندوونه‌ناسی نهتهوهکهمان قۆڵی مه‌ردانه‌تان لێهه‌ڵکردووه و خه‌ریکی ئه‌و کاره پیرۆزه‌ن. وا ده‌رده‌که‌وێ که کاره‌کانتان له لایه‌ن زۆربه‌ی خه‌ڵکی کوردستانه‌وه پێشوازییه‌کی گه‌رمی لێکراوه. گه‌ر وا نه‌بوایه به‌ڕێزت نه ئه‌وه‌نده گویگرت ده‌بوو و نه ئه‌و ناوبانگه‌شت ده‌بوو. ئێمه ده‌زانیین هه‌موو له‌داییکبونێک ژانی خۆی هه‌یه. ناکرێ دایکت بێ ژان به‌ڕێزتی هێنابێته دونیاوه. ئێستاش که به‌ڕێزت و نوێخوازه‌کانی هاوڕێت. دوای ئه‌و هه‌موو سه‌رکه‌وتنه یه‌ک له‌دوای یه‌کانه‌دا. بۆ له داییکبونی هونه‌رێکی کوردی نوێ که پڕ بێت له تازه‌گه‌ریی و داهێنان و جوانی. بێ ژان نابێت. بێ چه‌رمه‌سه‌ری و ڕه‌خنه‌ی توند و تیژ نابێت. ماوه‌یه‌که خۆت و چه‌ند هونه‌رمه‌ندێکی دی که نوێکاری ده‌که‌ن و به شێوه‌یه‌کی به‌رچاو جێده‌ستان دیاره له ناو هونه‌ری کوردی ئه‌م سه‌رده‌مه‌دا. چه‌ند که‌سێک هێرشی ناڕه‌واتان ده‌که‌نه سه‌ر و به ڕه‌خنه‌ی ڕوخێنه‌ر و تانه و قسه‌و باسی بێ بناغه. ده‌خوازن توشی سارد بوونه‌وه و دوودڵیتان بکه‌ن. ته‌نانه‌ت هه‌ندێ جار له باسی ژیانی ڕۆژانه‌تان و که‌سایه‌تیشتان ده‌دوێن و سڵ له هیچ ناکه‌نه‌وه. به‌ڕێزم کاتێک ماموه‌ستا عومه‌ر دزه‌یی له سه‌ره‌تای حه‌فتاکاندا. گۆرانی ڕۆژئاوایی ده‌گووت سه‌رئێشه‌یه‌کی زۆری تووشبوو. هاتووهاواری ته‌سکبینه‌کان تا ده‌هات به‌رز ده‌بووه‌وه. که‌چی کۆڵی نه‌داو به‌رده‌وام بوو. له کۆتاییدا زۆر هونه‌رمه‌ندی تریش ئه‌و ڕێڕه‌وه‌یان گرت و ئه‌و ستایڵه جێگه‌ی خۆی کرده‌وه له ناو هونه‌ری کوردیدا. سه‌رده‌مێک هه‌موو شاعیرانی کورد به شێوه‌ی کلاسیک ده‌یاننووسییه‌وه. هه‌ندێک شاعیری خوێنگه‌رم ده‌ستییان کرد به نوسیینی شیعری سه‌ربه‌ست (حوڕ) . گله‌یی و ڕه‌خنه‌یه‌کی زۆرییان هاته سه‌ر. به‌ڵام له ئه‌نجامدا سه‌رکه‌وتن. کوا؟. ئێستا کێ به‌شێوه‌ی کلاسییک شیعر ده‌نووسێته‌وه؟؟. چه‌ند به‌ڕێزێکی وه‌کوو هونه‌رمه‌ندان ناسری ڕه‌زازی و ڕزگار ڕه‌نجه‌ڕۆ و هه‌ندێ هونه‌رمه‌ندی تر. به‌ڕێزت و کاک ئه‌یوب عه‌لی و هاوڕێکانتان به‌وه تاوانبار ده‌که‌ن که له تورکییا به‌رهه‌مه‌کانتان تۆمار ده‌که‌ن و به کارێکی خراپی داده‌نێن. گوایه ئه‌و کاره له هونه‌ری کوردییه‌وه دووره و زه‌ره‌ر ده‌گه‌یه‌نێته که‌لتوور و هونه‌ری کوردی. گوایه ئه‌و به‌ڕێزانه نازانن تورکییا 20 ملیۆن کوردی تێدایه و به سه‌ده‌ها هونه‌رمه‌ندی کوردی تێدایه و سترانبێژه کورده‌کانی کوردستانی باکوریش. هه‌ر له تورکییا به‌رهه‌مه‌کانییان ده‌رده‌هێنن. ئێ خۆ ئه‌وانیش هه‌ر کوردن و به‌رهه‌مه‌کانییان کوردین. ته‌نانه‌ت ئێستا کۆمپانیا و ستۆدیۆی کوردی زۆر دروست بووه له تورکییا وه‌کوو (Ses Plak Yapum (و (Kom) و (Baha_Istaanbul) و ده‌یه‌های دیکه‌ش. که ئه‌و کۆمپانیاو ستۆدیۆیانه. به سه‌رمایه و به هه‌ستی کوردایه‌تیش کوردن و به په‌ڕۆشه‌وه خزمه‌تی هونه‌ری کوردی ده‌که‌ن. ئایه ئه‌و به‌ڕێزانه ئه‌و ڕاستییانه نازانن یا مه‌به‌ستێکی تریان هه‌یه له‌م پروپاگه‌ندانه‌ی دژی ئێوه ده‌ستییان داوه‌تێ. له ژێر ناوی ڕه‌سه‌نایه‌تی و فۆلکلۆر و کوردایه‌تیدا. گوایه نازانن ئێستا زۆربه‌ی گۆرانیبێژانی کرمانج له ئه‌وروپاوه ده‌گه‌ڕێنه‌وه بۆ تورکییا بۆ ده‌رهێنانی سێدی. بۆ نمونه هونه‌رمه‌ندان کاوه و به‌سه‌ر شاهین دوو نمونه‌ن که چه‌ند مانگێک پێش ئێستا به‌رهه‌مه‌کانیان له تورکیا ده‌رهێناوه. که دوو هونه‌رمه‌ندی نیشتمانپه‌روه‌رن و له وڵات پارێزیشدا درێخییان نه‌کردووه. تاوانتان ده‌خه‌نه پاڵ گوایه مۆزیک ژه‌نه‌کانتان کورد نیین. ئه‌ی بۆچی زۆربه‌ی مۆزیکژه‌نه‌کانی ماموه‌ستایانی نه‌مر حه‌سه‌ن زیره‌ک و عه‌لی مه‌ردان و ماملێ. عه‌ره‌ب و تورکمان و فارس و ئازه‌ری نه‌بوون؟؟؟. له گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا توانییان باشترین خزمه‌ت به هونه‌ری کوردی بگه‌یه‌نن. ئێستاش نه‌ته‌وه‌ی کورد شانازی به هونه‌ری ئه‌و نه‌مرانه‌وه ده‌کات. که ئه‌و به‌رهه‌مانه به‌شێکی گه‌وره‌یان له تاران و به‌غدا تۆمارکراوه. ئێمه ده‌زانیین چه‌ند ده‌ست و په‌نجه‌ی هونه‌رمه‌ندانی کوردستانی باکوور له به‌رهه‌مه‌کانتاندا به‌شداربوونه. ره‌نگه ئه‌و به‌ڕێزانه واتیبگه‌ن ئه‌وه‌ی له تورکیا ده‌ژی تورکه و له دورو و نزیکه‌وه حه‌قی به‌سه‌ر کورده‌وه نییه. به‌ڕێزم ئه‌وه‌ی له ئێمه‌وه دیاره. به‌ڕێزت کارامه‌یت. به دڵسۆزیت بۆ کاره‌که‌ی خۆت خه‌می وردوو درشتی تۆ هونه‌ری نه‌ته‌وه‌که‌ته. گه‌ر وا نه‌بوایه. گه‌ر دڵسۆزیت نه‌بوایه بۆ هونه‌ره‌که‌ت که هونه‌ری کوردییه. ئێستا تۆش وه‌ک ئه‌وانه‌ی دژایه‌تیت ده‌که‌ن نه ماڵپه‌ڕێکی ئینته‌رنێتت ده‌بوو و نه ئه‌و هه‌موو به‌رهه‌مه جوانه. ئه‌و هه‌موو کلیپ و گروپی مۆزیک و به‌رهه‌مانه کاری زۆری پیویسته و به هه‌موو که‌س ناکرێ. ده‌سته‌کانت خۆش و ماندو نه‌بی. که‌س لاری له‌وه نییه کامکاران له تاران دانیشتوون و خزمه‌تی هونه‌ری فۆلکلۆری کوردی ده‌که‌ن کارێکی پیرۆزه و ده‌بێت ئه‌و پاشخانه‌مان به زیندوویی ڕاگریین و په‌ره‌ی پێبده‌ین. به‌ڵام له هه‌مان کاتدا گه‌ر گروپێک بییه‌وێ کاری نوێ بکات ده‌بێ پێشی لێنه‌گرین. نوێکاری له هه‌موو بوواره‌کانی ژیاندا. ده‌بێ ئه‌وه‌ش بڵێم نوێخواز و کۆنه‌په‌رست دژی یه‌کدین. هه‌رچه‌نده من تا ئێستا له هیچ چاوپێکه‌وتنێکی به‌ڕێزتا نه‌مدیوه هێرش به‌ریته سه‌ر هونه‌رمه‌ندێکی دی. خوانه‌خواسته بڵێیت. ئه‌وه ده‌نگی ژنانه‌یه و فڵان مۆزیکژه‌نی خۆم بوو و فیسان هونه‌رمه‌ند نییه و گه‌لێک شتی تر. که هه‌ندێک هونه‌رمه‌ند ده‌یکات. ئێمه به چاوێکی پڕ ڕێز و خۆشه‌ویستییه‌وه ده‌ڕوانیینه هونه‌رمه‌ندی به‌ڕێز کاک ناسری ڕه‌زازی. خزمه‌تێکی بێپایانی هونه‌ری کوردی کردووه. به‌ڵام پێمان ناخۆشه. به گروپی کامکاران بڵێت گۆرانی بێژیان نییه. گه‌ر باسی گۆرانی بێژی خراپ بکرێ ده‌بێت پێش گروپی کامکاران. باسی سه‌ده‌ها گۆرانیبێژی خراپ بکرێت. بۆ ئێمه بچیین باسی گروپێکی وه‌ک کامکاران به خراپ بکه‌یه‌ن. له کاتێکدا که کامکاران بونه‌ته بڕبڕه‌ی پشتی هونه‌ری کوردی و له هه‌موو جیهاندا ناوبانگیان هه‌یه. باشتر وایه هونه‌رمه‌ندی گه‌وره‌ی کورد کاک ناسری ڕه‌زازی له بری ئه‌وه‌ی هونه‌رمه‌ندانی دی بێنێته خواره‌وه. کار بۆ ئه‌وه بکات هه‌ر به‌ڕێزی سه‌رقافڵه بێت و نه‌یه‌ته خوار. که‌س نییه دوو دڵ بێت. له کوردپه‌روه‌ری و دڵسۆزی و فه‌لسه‌فه‌ی هونه‌رمه‌ندی مه‌زنی نهتهوهکهمان کاک ناسری ڕه‌زازی. به‌ڵام ده‌بێت ئه‌و سه‌روه‌رییه‌ی خۆی ڕاگرێت و چی دی دژ به تازه گه‌ری و نوێکاری نه‌بێت. ڕێز له بیر و بۆچونی تازه بگرێت و هانی هونه‌رمه‌نده لاوه‌کانمان بدات بۆ به‌ره‌و پێشچون نه‌ک هێنانه خواره‌وه‌یان. به‌ڕێز زه‌که‌رییا من نامه‌وێ لێره‌دا هێرش به‌رمه سه‌ر که‌س. مه‌به‌ستی من لێره‌دا ته‌نها پێشخستنی هونه‌ری کوردییه و به‌س. ڕێنماییم بۆ به‌رهه‌ڵسته‌کانت ئه‌وه‌یه که ته‌نها به کاری هونه‌ری باش. ده‌توانن به‌ربه‌ره‌کانییت بکه‌ن. چاکتر وایه ڕێڕه‌وه‌که‌یان بگۆڕن. گه‌ر مه‌به‌ستیان پێشخستنی هونه‌ری کوردییه. ڕێزی بێ پایانم بۆ خۆت و هونه‌ره‌که‌ت هه‌یه. هۆگر محمه‌د
| |||
