01-05-2020 15:56

 

 

باشووري كوردستان و پرسة چارةنووسسازةكان. . . مةهاباد كوردي

 

بة گوثرةي ذثككةوتننامةي 15-11-2003 كة جةلال تاصةباني بة ناخثري گياني پةنجةمؤري كرد، دةبث لة 28-2-2004 ئةنجوومةني دةسةلأتي عثراق بذياري بةذثوةبردني دةوصةتي عثراق بدات و، چؤنيةتي ئةم بةذثوةبردنة و هةصبژاردني نوثنةران بؤ كؤنگرةي دةستووري و گةلث كاروباري تريش دياري بكات (1) .

هةر بة دواي بلأوبوونةوةي ئةم ذثككةوتننامةية، يةكثتي و لايةنگراني لث دةربچث، دةكرث بصثين كورد بة شثوةيةكي گشتي ناوةذؤكي ذثككةوتننامةكةي ذةت كردةوة و، نةفرةتيشي لة سيستةمي فيدرالي ئوستان و پارثزگاكان كرد. هةر لةبةر هةندث چ جثي سةرسووذمان نيية كة لةم ذؤژانةي دواييدا گوثمان لة تاصةباني دةبث باس لة كةركووك و فيدراليزم و گةذانةوةي ئاوارةكان و زؤر شتي تر دةكات. ئةدي كوو كةتنكار كةتني خؤي دةناسثتةوة!

گرووپي كوردي كة هةر نةدةبوو لة سةرةتادا بچنة ناو ئةنجوومةني دةسةلأتي عثراقي، زؤر بة درةنگةوة، پذؤژةي فيدراليي كوردستانيان خستة بةردةم ئةنجوومةني ناوهاتوو. پاش ئةم كارة هةر مةپرسة دةوصةتاني داگيركةري كوردستان و عةرةبة شؤضثني و نةتةوةيي و ناسري و سؤسياليستةكان و، شيعة كةللةذةقةكاني سةر بة حيزبي دةعوة و ئةنجوومةني بالأي بةلأ و گورگةبؤرةكاني كةركووك و خانمي كؤنةبةعسي نوثنةريان لة ئةنجوومةني دةسةلأت، چؤن چؤني خؤيان بة مةبةستي دوژمنايةتيكردني كورد و كوردستان گيض كردؤتةوة و، كوردستان بة "دوژمني خوا" (2) و "بةزاندني هثصي سوور" (3) ناو دةبةن و، دروشمي "بذووخث كوردستان"يش لة ئاسماني خودي "كوردستان"دا بةرز دةكةنةوة!

باشووري كوردستان كة بة زةبري هثز و بث ويستي دانيشتوانةكةي بة دةوصةتي عثراقي دةستكردي ئينگليزةكانةوة لكثنراوة، ئةمذؤ جارثكي تر خؤي لة بةردةم تاقيكردنةوةيةكي چارةنووسسازدا دةبينثتةوة. زياتر لة 80 ساص پاش قووچكردنةوةي دةوصةتثك بة ناوي عثراق، ئةوذؤ كورد لة نثوان دووذياني كوردستانيبوون و عثراقيبووندا چةقيوة و، وا پثدةچث ئةم جارةش هةوص بدرث لةژثر ناوي فيدرالي يا هةر ناوثكي ديكة بث، بة دةوصةتي عثراقي داگيركةري كوردستان ببةسترثتةوة. جا ئةم هةولأنة چؤن دةبن يان سةردةگرن، ئةمةيان بابةتثكي ديكةي سةربةخؤية و لة نووسينثكي كورتدا باسكردني ئاسان نيية.

ئةوةي جثگاي داخة ئةم جارةيان سةراني كورد ذؤصي سةرةكي لة دووبارة دروستكردنةوةي دةوصةتي عثراقدا دةبينن و، ذؤژ تا ئثوارة قسةي سةر زمان و بن زمانيان "عثراق" و "عثراقي" و "برايةتي" و "پثكةوةژيان"ة. لةمةش گةذث كابرايةكي وةك مةحموود عةلي عوسمان خةم لة بةشدارنةبووني "عةرةبي نةتةوةيي و سونني و خثصي ئةلجةبووري"يش لة ئةنجوومةني حوكم دةخوات و، "هاتني بةعسيي ناتاوانبار"يش بؤ ناو ئةم ئةنجوومةنة نةعلةتيية بة كارثكي ئاسايي دةزانث (4) .

ئةگةر لة ژياني سياسي هةر نةتةوة و گةلثكدا كؤمةصةپرس و مةسةلةيةكي چارةنووسساز هةبن، كة دةستبةرداربوون لثيان ماناي نوشووستي و ملدان بگةيةنث، ئةوا لة ذةوشي ئةوذؤي باشووري كوردستاندا، كةركووك و گةذانةوةي كوردة ئاوارةكان و سنووري سياسي و جوگرافي كوردستان و شثوةي حوكمذاني و بابةتي دةستوور و پرسگةلي تريش، بؤ گةلي كورد لةو بةشةي كوردستاندا بة چارةنووسساز دةژمثردرثن و، كورد نابث بة چ شثوةيةك بير لةوة بكاتةوة واز لةم داواكاريية گرنگ و نةتةوةيية هةنووكةييانة بثنث.

ئةركي سةر شاني ذثكخراوة پيشةيي و جةماوةرييةكاني كوردستان و تةواوي چين و توثژي ذووناكبيران و خةمخؤراني ئةم گةلةية، تا خةصكي چةوساوة و خؤشي لة خؤنةديوي كوردستان لة مةترسييةكاني ذةوشةكة ئاگادار بكةنةوة. هةردوو پارتي دةسةلأتداري كوردستانيش دةبوواية چةندين ساص پثش ئثستا بيريان لةو ذؤژة بكردبايةوة و، حيسابثكيشيان بؤ بةرژةوةنديية نةتةوةييةكاني گةلةكةيان نةك بةرژةوةندي حيزبةكانيان كردبا. ئةوان ئةگةر بيانةوث، ئثستاشي لةگةصدا بث، دةتوانن ذؤصة ئازاديخوازةكاني كوردستان بثننة سةر شةقامةكان و، گوثچكةي ناحةزان و دنياش بة داواي ذةواي سةربةخؤيي كورد و كوردستان كةذ بكةن.

بةر لةوةي لةمةذ فيدرالي پرس بة داگيركةراني كوردستان بكةين، با بگةذثينةوة لاي ويژداني زيندووي گةلةكةي خؤمان و گوثبيستي دةنگةكانيشيان بين، هةرنا بؤ ئةوةي بزانين داخوا ئةوان چيان دةوث. ئةرث ئةمة ئةوپةذي ديموكراسيبوون و لوتكةي ديموكراسيش ناگةيةنث؟!

ستؤكهؤصم 6-1-2004 mehabadk@hotmail. com

 _______________________

پةراوثزةكان:

(1)      بؤ زياتر ئاگاداربوون لةم باسة بذوانة خودي ذثككةوتننامةكة كة لة زؤر ذؤژنامة و بلأوكراوةي كوردي و لةسةر تؤذي ئينتةرنثتيشدا بلأو كراوةتةوة.

(2)      دروشمي خؤپيشاندانةكةي پاشماوةكاني بةعس و تؤراني و عةرةبي هاوردة و تةعريبكار و شيعة كةللةذةقةكان لةناو شاري كةركووك بةم جؤرة بوو: لا الة الا اللة كردستان عدو اللة.

(3)      وشترمةلةكةي سةرؤكي سوريا لة كاتي سةردانةكةي خؤيدا بؤ توركيا، دامةزراندني هةر قةوارةيةكي كوردي لة باشووري كوردستان بةم شثوةية وةسف كرد. بذوانة: السفير 6-1-2004، الحياة 6-1-2004.

(4)      بذوانة هةردوو ذؤژنامةكاني: الحياة و السفير

 6-1-2004.