سكتاريزم و  بةرطرتن بة ئازادي رؤذنامةطةري

تةموزي 1999 لةهةولي دةركردني طؤظاريكدا بووم، هةرضةندة تائةوكاتة ئةندامي حيزبي كؤمؤنستي كرصكاري عصراق بووم، بةلام من فكرةكةم لة بارةي دةركردني طؤظارةكةوة ئةوة بوو طؤظارصك دةركةم كة لة ضوارضصوةيةكي حيزبي مجرد دةربضصت تا نووسةران و رؤشنبيراني دةرةوةي حيزب روي تصبكةن و بةشاري تصدا بكةن. لةم بارةيةوة ثرؤذةي طؤظارةكةم لةطةل هاورياني مةكتةبي سياسي باسكرد، ئةوان رايان لةسةر ثرؤذةكة باش بوو وة هانيشيان دام ئةو كارة بكةم ، بةلصنيشيان دا كة ئةركي راكيشاني طؤظارةكة بطرنة ئةستؤ.

ضةند هاورصيةكي دلسؤز ئامادةيي خؤيان دةربري بؤ هاوكاري كردنم لة بردنة سةري ئةو ثرؤذةيةدا .سةرةتا سةرووتارةكةم لةثةيوةند بة فكرةكةم و تايبةتمةندصتي وضؤنيةتي طؤظارةكة ئامادةكرد. بةماوةيةك بةشصكي زؤري بابةتةكانمان ئامادةكرد . بؤ ثيداكردني كولفةي مالي بؤ طؤظارةكة سةرداني دةزطاي ضاث و ثةخشي سةردةمم كرد . بةلام بة داخةوة بةرصز شيركؤ بصكةس كة بةرثرسي دةزطاكة بوو، بصجطة لةوةي لةباري مةعنةويةوة ضةند تصبينيةكي روخصنةري باس كرد وةكو " طؤظار بةو شصوةية دةرناكرت و بةو شصوةية خؤهيلاككردن سودي نيةو شتي لةم بابةتة"و تةنها 500 ديناري ثصشكةش كردين لةو دةزطاية كة دةبصت ثالثشتصكي بةهصز بصت بةتايبةتي لةباري ماليةوة بؤ طؤظارو بلاوكراوةكان.  من بةمانة وورةم نةروخا ضونكة ئةمزاني زؤربةي نووسةراني دوونيا وةختصك خةريكي نووسين دةبوون قروشصك لةطيرفانياندا نةبوةو ثرؤذةكاني خؤشيان هةرضؤنصك بوة رانةطرتوة.  بةوحالةوة هةرضؤنصك بوو طؤظارةكةم بة ضاث طةياند لةطةل كؤمثيوتةري تيشكدا بةماندوو بونصكي زؤر ضاث و مونتاذو تةسميمان بة ئةنجام طةياندو طؤظارةكة ئامادة بوو.

 وةكو نموونة ضةند نوسخةيةكم بة فؤتؤكؤثي لص راكصشا. نموونويةكم لة طؤظارةكة خستة بةردةم هاورياني مةكتةبي سياسي حيزب وضةند نووسخةيةكيشم نارد بؤ هاورصياني حيزب لة دةرةوةي وولات تا لةداهاتودا كؤمةكي ثصبكةن و طؤظارةكة بتوانص بةردةوام بصت. لةراستيدا من بةنيازي دةستخؤشانةي طةرم بووم لةلايةن هاورصياني م، س وة بةلام بةداخةوة ئةوان وةختصك طؤظارةكةيان بينيبوو وة بةتايبةتي سةرووتارةكةي كةوتنة بةرامبةركصي و كصشة لةطةلم دا هةروةكو ئةوةي من ناماقوليم كردبصت و بابةتةكانم دذي مةسةلةي ذنان و دذي ماركسيزم بصت. لةكاتصكدا كة تةواوي بابةتةكاني طؤظارةكة مةسةلةي كصشةكاني  ذنان بوو لةروا نطةيةكي سوسياليستيةوة،  بةلام بةبص باس كردني حيزب و رصكخراوو فرقةيةكي دياريكراو. كؤمؤنيزمي فرقةيي لة سكتاريزمي خؤيدا تةحةمولي ئةم كارةي نةكردوو ووتيان ئةم كارةي تؤكردووتة خةتي كؤمؤنيزمي كريكاري نية، بؤضي ضاوثصكةوتني سكرتصري رصكخراوو حيزبي تصدانية؟ بؤضي بةحسي مةنسور حيكمةتي تصدانية؟ بةكورتي بؤضي بةشان و بالي سةنتةري ذنان و رصكخراوو فلان و فيساردا هةلي نةداوة؟ ئةمة لة كاتصكدا يةكساني و بؤثصشةوةو ئؤرطانةكاني تري حيزب ئةوكارةيان دةكرد. ئةوةي كة ناوي كؤمؤنيزمي كرصكاري لة سةرووتارو بابةتةكاندا نةهاتبوو طةورةترين كصشةي ئةوان بوو. هةرضةندة من ثصشتريش لةطةل هاورصيان باسي ئةوةم كردبوو كة دةمةوص لةو طؤظارةدا دووركةومةوة لةو هةموو باسكردني خودي خؤية بة مةبةستي زياتر جةماوةري بووني طؤظارةكة، ضونكة لة راستيدا بلاوكراوةكاني حيزب و رصكخراو ياخود بابلصم كؤمؤنيزمي كرصكاري ئةوةندة سكتاريست و حاشييةيي بوون كة بة درصذايي تةمةنيان تةنها جارصكيش كةسصك يان نووسةرصك نةيتواني بةشداريان تصدابكات و روويان تصبكات. بةو شصوةية حيزب ئةو بةلصنةش كة ثصي دابووم سةبارةت بة مةسئوليةتي راكصشاني طؤظارةكة لصي ثاشطةز بوةوة، نةك هةر ئةمة هاورصياني دةرةوةي وولاتيش ئاطاداركرانةوة كةنةك هةر كؤمةكي ئةو طؤظارة نةكةن بةلكو نامةي نارةزايةتيشيان كردة سةرم لةدذي طؤظارةكة، وة هيض حسابصكيشيان بؤ هيلاكي و ماندووبووني من و ئةو هاورصيانة نةكرد كة هاوكاريان كردم. لةم بارةيةوة دةلصم ئةطةر ئةو طؤظارة تةنها ووشةيةكيشي دذ بة ماركسيزم و كؤمؤنيزم تيا بواية ئةكرا هةلوصشت بطرن لة بةرامبةريدا لةوة بةو لاوة هيض شتصكي تر نةيدةكردة ئةوةي بةو شصوةية لة بةرامبةريدا رابوةستن.

ئةم هةلوصستةي حيزب ئةوةندةي تر ناكؤكيةكاني مني لةطةل حيزب قولتر كردةوة. بةو شصوةية ئةو حيزبةي كة ضةند ئةوةندةي لاثةرةكاني ئةو طؤظارة بةياننامةو بابةتي سةبارةت بة ئازادي رؤذنامةطةري و دةربرين دةركردوة خؤي بوة رصطر لة بةردةم دةرضووني ئةو طؤظارةدا.

كةذال حةمة رةشيد