ثصنج بزماري هةناسة سارد. . . . . . . . خاليد مةجيد فةرةج

 

يةكةم بزمار. . . . . . جةنابي موحتةرةم ئاغاي رةفسةنجاني، كاتصك ديبلوماتصكي وولآتةكةي، كة مةطةر هةرخوا بؤخؤي بزانص لة دةزطاي موخابةراتي ئصرانا روتبةي ضيةو، بؤض كارصكي موبارةك هاتووة بؤ بةغدا، ئيغتيال ئةكرص. زؤربةتوندي ئيدانةي ئةكاو، بةكارصكي تيرؤريستي لةقةلَةم ئةدا. هةرئةو رةفسةنجانية كاري هةتيوةكاني سةدام و، وةهابيةكان، كة بصطومان ئاوةدان كردنةوة نةبصت، ئيتر هةمووئيشصكي ديكة هةر لةكوشتني بةكؤمةلَ و بةدانةوة، تانانةوةي مين و، تةقاندني ئاربصجي و، هاوةن خستنة مالآنةوةو، سةيارةباركردن لة تي ئصن تي وتؤقاندني ذن ومنالَ وتصك داني وةزعي ناو خؤي عصراق، هةتا دوايي ئةو كارة ئينسانيانة، كة ئيختيساسي خؤيانةو هةركةسصكي تر كردي ئةوة ناشيةو، لةئيشي ثياوانةوة ئةيكا بة مندالَ بازاأ. بة كاري مقاوةمة لة قةلَةم ئةداو، هاني شيعةكاني عصراقيش ئةدا، كة زووبن فرياي ئةو جيهادة بكةون. ناهةقيشي نية ( (بةيني خؤمان بص حالَ وابأوا بة هةشت سونيةكان داطيري ئةكةن) ) ، تؤديقةت كة هةر لة غةزةوة بؤ فةلوجةوئةعزةمية تا تؤرابؤا هةرخؤيانن، تاوص بةتةيارة فأاندن و، تاوصكي دي بة خؤتةقاندنةوةو لة ثةستا، هةروةكو شصخةكاني كةنالَي جةزيرةئةفةرموون، بص سوعال وجواب لصيان ئةروا بؤ فيردةوس، ئةمانيش ئاوا بص خةم لصي دانيشتون، ئاخر ضؤن وا ئةبص، وةلةو ئةو بةرصزة دلَنيايةن لةوةي كةجصطةي خؤي لةو شوصنة مةحفوزة، بةلآم خوا جةزاي بةخصري باتةوة خةمي تايةفةكةشصتي ئةيةوص ئةوانيش لةو نيعمةتة ئةبةدية بص بةش نةبنن ضوونكة لةمة دونيا زؤر خةني كردوون، ئةيةوص لةوة دونياش هةر خؤي ثصش نؤيذيةكةيان بؤ بكاو يةجطاري تاعينةكةشيان بؤ وةربطرص. ئةرص بةراست خارة رةفسةنجاني ئةدي كوشتني قاسملو و شةرةفكةندي، ثصم نارصي ئةوة ض بوو؟ دةبص كوشتني شؤأش طصأانةبي ئةزانن بؤضي ؟ضونكة نةحيزفرسةتانةو نة لةدةرةوي وولآتيش بوو، ئةوانة لةسةنطةري ناهةقي دواكردني مافي طةلي كوردي كافردا، لة شةرصكي دةستةو يةخةدا لةطةلَ ئةرتةشي كؤماري بة هةٌٌٌٌق ئيسلآمي ئصرانا، لةسةر ئةرزي تاهيري ئصران كوذران ؟ ئاشكراشة كة غةدرو وةعدة غيلافيش قةت ئاكاري دةولَةتي موسلَمانان نةبووة. هةر لةدةولَةتي ئةمةويةوةبؤ عةباسيةكان تائةطاتة عوسمانلي وسةفةوةيةكان و ئةمارةتةكةي دوكتورمةلاعومةروئوسامةي نايبي و ميسكي خيتاميشيان كؤمارةكةي ئاغاي رةفسةنجانية

كةنةمافي قةومة موسلَمانةكاني ناو ئصراني هةلَقوأانووة و، نةكةسيشي بةناوي مفاوةزات ولصك طةيشتنةوةهيناوةتة لؤقتنةو، عةهدو ئةماني داونةتص وثاشان لة ثشتةوة داونصتص بةرخةنجةري زةهراوي. ( (حاشا ئةوة قةتاوقةت ئيشي ئيمامي مةعسوم و مةملةكةتي ئيسلام نية، هةربة كاري غةربي كافرو سةهيؤنيةكان دةضص، ئيتر بؤ بةناهةق ديبلؤماتيان لةسةر جادة بة نؤصذي نيوةأؤ تةخت بكرص، ئا خرخوا بةرداري نية ئةو زولَمة بؤ؟ با هيض نةبؤاية دة ثانزة لؤري تري ثر لة تي ئصن تي و، بيست سي هةزار ثارضةك و، بأصكي تر دؤلاري بئاخنيايةتة جبةكةي ئايةتولَلآي تازة ثصطةيشتوو بةهةرةوةر موقتةداي سةدرةوة، بؤبةخصو كردني ئةوجةيشي مةهديةي كةئصستائةلَصن، نةجةف لة ئةمةريكيةكان ئةكةينة جةهةندةم. ئةطةر كاتي سةدام ضارةكصكي ئصستا عةسةبي بوناية قةت ثصويستمان نة بة قواتي ئيحتيلال نة بةوةش دةبوو بةم طةرماية نةجةف بكةينة دؤزةخ لصان، ئةي كاتصك سةدام ناموسيشي هةأاج ئةكردن بؤ نةتان كرد، ديارة بؤ أؤذي تةنطانةتان هةلَطرتبوو.

تصبينيةكي بضووك

لة ئصران بؤينباخ مةمنوع ئةست، ضونكة ئيبتيكاري غةربي مةلعونة. بةلآم سائيري ئيحتياجاتةكاني تر، هةر لة ضاكةت وثانتؤلَةوة بيطرة، تاوةكو تةلةفون و كؤمثيوتةرو تةلةفزصون و كارةباو تةيارةو ثاثؤأو مةفاعيلي نةوةوي، حةلآلَة ضونكة لةداهصناني خؤيانة.

 

 بزماري دووةم. . . . . . . بؤ جةنابي (جؤرج دةبلَ يو بؤش) رةئيسي وولآتة يةكطرتوةكاني ئةمةريكا، براي طةورةو زصدة ئازيزم، لة سالَي نةوةدو يةك ئصمةي كورد لة طةلَ شيعة زؤرمان طلةيي لة بةرصزي باوكت ئةكرد، كة ضاكةي هةتا سةرنةبوو، بالَة درصذةكاني سةدامي كرد وضةثؤكةكاني لة سةر ناوخؤهصشتةوةوجارصكيتر رصطةي ثصدايةوة، كؤثتةروحةرةس جةمهوريةكاني خؤي بةكاربصنصتةوة. ئةويش نةي كردة نامةردي كةربةلاو نةجةفي كرد بة مةلعةبي طورطةكاني سص محافةزة بةيزاكةي عصراق و، طومبةزي ثياوضاكانيشياني بةراكصت هةموو كوناودةركردو، موقةدةسةكانيشي لة خؤلَ وةردان. سةراثاي كورديشي لة شةووأؤذصكا كرد بة ثةنابةري دةوار نشين لة ئصران وتوركية، باوكت أؤشت ميستر كلينتؤن هات و هةشت سالَي أةبةق لة كؤشكي سثي بةدةم دةنكة كولةكة خواردنةوة لةطةلَ مؤنيكا داي كوتي. جارصكي تر حيزبةكةتان جؤش و خرؤشي خستةوة ريزةكاني خؤيي و، دةست لة دةست و قةوةت لة خوا حيزبي ديموكراسي بة خؤو بة كانديديةوة كةنايبي كلينتون بوو، لة كؤشكي سثي دةرثةأاندو، كردني بةكرص ضي مالآن. بةرصزيشت بوويتة سةرةك كؤمار. تؤش بؤ راستكردنةوة وةيان تةواو كردني ئةوكارةي كةباوكت بة نيوة ناضلَ بؤي بةجص هصشتبووي، دوور لةمةجليسي ئةمن هةرضي طةنجي ئةمةريكاية سةرو تفةنطت دانص و، تةيارةكانيشت فولَ كرد لة بةنزيني مونتازو بص طوصدانة تانةو لؤمةي ئةو دونياية، كةزؤربةي زؤريان لة كةلةضيخانةكان دةرسي بةرذةوةندي و سياسةتيان خؤصندوة، رةوانةي سةحراي نةجةف وكةربةلا كردوو، نةك هةر شيعة بةلَكو كورديشت بؤ هةتا هةتاية لةمصردةزمةي سةدام و تكريت و رةمادي و فةلوجة قوتار كرد. تؤ بزانة لةبةرانبةر ئةوة ئصمة ضيمان كردووة؟ هةرضةنة ئصمةي كورد ضاكةي ئصوةمان لة سةرتةثلَي سةر داناوةو، بةردةوام لة زيكري فةزلَي بةأصزتاناين، بةلآم بؤحالَي خؤمان هيضمان نةكردووة. ئةوة بؤ سيانزة سيالَ زياترئةضص ناوضةكةمان بةسايةي سصبةري بالَةكاني تةيارةكاني ئصوةوبةريتانياوة بةئارامي ثالَي لص داوةتةوة و راتبي تةيارةضيةكانيش هةر لة كيسةي خؤتانة، سالَصكيش زياترة بةتةواوي لة دلَة أاوكصي ئةها سةدام هاتةوة ئةها رؤشت، نةجاتتان داوين. ئصمةش بة بص فةخر لةداخي ئةو دوذمنانةي كة، سالَةهاي سالَة ئصمة ئةلَصين بصنةو ئةوان ئةلَصن نيةو، حوكمةتؤكةيةكيشمان لة سةرانسةري هةموو كوردوستاني طةورة ثص أةوانابين، بؤ ئةوةي دلَيان شةق بةرصت، هصنامان لة بةشصكي ئةوكوردوستانة دو حكومةتمان تةشكيل كرد، دورةئيس وزةرا، دوو كابينة، دةبخؤن دةي كورد نابص حكومةتي خؤي هةبص وةلَلآ دانةنيشن بةدةردي خؤتانةوةئةي كةينة سيانيش. جةنابي سةرؤك ئةوةحالَي ئصمةي دؤنةديوة. ئةوجا با بصينة سةرشيعة بة رصزم لصتان شاراوة نية ئةو تايةفةية حالَيان ضؤن بوو ثصش تةحريرو ئصستاش ضؤنن. ئةوانة تا سةدام مابوو ئةطةر لة دوو كةسيان زياتر ثصكةوة بووةستاناية ثصستيان ئةبردنة دةباخانة، ئصستاش بة فةزلَي زنجيري دةبابةكاني ئصوةوة بة سةدةها هةزاريان، لة عاشوراو نوصذي جومعةكانيان ثصكةوة خر ئةبنةوة، نةك هةرئةوة بةلَكو ثصش هاتني ئصوة حةوزةبة ساميتيش نةي ئةتواني دانيشص ضوونكة زمانيان ئةبأي، ئصستا زمانيشي ثةياكردوةو، بوة بة ناتيقة. بةلَص بةرصز، ئةوانة ئةمرؤ لةجياتي ئةوي نانصك بخؤن و نا نصك بةن بة ساقة سةري ئةو سةربازانةي كةئةم أؤذةيان بؤ هصناونةتةدي، لةثاي ضاكةو ثياوةتي بة ضةثلَة رصزان دواي موقتةداي مصرد مندالَ كةوتون و ئةلَصن ئيحتيلال بؤ دةرةوة.

بةرصزم ئةطةر بة قسةي براي بضوكي خؤت ئةكةي ئةوكوأة قؤزانةي ولآتةكةت ضيتر بؤ ئصمة بة كوشت نايةيت ولة بةياني زووتر نية ئةياننصريتةوة باوةشي كةس و كاريان مالَت ئاوابص كورت بةزاوا بص تةحريري فةرةحي بص وخوا نةيبرص بةخوا باوكم ئصمة ئةوةندة خوارين ثةنجا سالَ لةسةر يةك طةرممان كةيتو لةسةر دةزطا ضةكوشمان لصبةي نايةينةوة تايم، بأؤ با بة هؤي ئصمةوة ئينتيخاباتةكةش نةدؤرصني، خةفةتمان لص مةخؤ ئصمة ئةطةرئةو شةأةطةأةكة نةبص، خةومان لص ناكةوص.

ثةندي ئةمأؤ

قةبري جةماعي بةرةو ثيرمان بص خؤشترة لةوةي يةك حوكمةتمان بص

ئةنفالصكي تر نةبأص حةياتمان دوايي ناهصنين بة خيلافــــاتمان

 

بزماري سصهةم. . . . . . . . دواي ئةوةي حوكمي سيو ئةوةنةسالَةي بةعس و دام دةزطا سةركوت كةرةكاني، بة هصزي بازوي عصراقيةكان كة هةرضةنديان كردو كؤشيان خةلاس نةبوو، ئةمةريكاو بةرتانيا هاتن و بة ضةند رؤذصك ذصرةو ذوريان كرد. بؤ نةهصشتني ئاسةواري ئةوحيزبةش، قانوني أيشةكصش كردني بةعسيان هصناية دةرص، شايةني مولاحةزةية ئةو قانونة بة تةنها ناوةأاست و خواري عصراقي طرتةوة، ضونكة عةرةبةكان هةموو لة خؤشيا ببونة بةعسي و هيض زةختصكيان لةسةر نةبووهةريةكةشيان ليستصكي دوورو درصذي لة خراثةكاري دةرهةق بةطةلةكةي خؤي هةبوو، بةلآم شمولي كوردوستان (شيمالولحةبيبي) نةكرد، ئةزانن بؤ ضونكة ئةوانةي كوردستان توخواكةي نة لةبةر دةسةلآت نة لةبةر ثارةو مالَ بوونة بةعسي، ثاكي بةزةبري كوتةك بوو. وخواشاهيديشة أؤذصك لةأؤذان نةتةقريرصك نةزمان بةديةكيان لة كةس نةداوةو، هةر مةنسةبصكيش لةورصطةيةوة خرابصتة بةردةميان هةزارويةك شةقيان تص هةلَداوةو، كردويانة بة قورباني نينوكصكي كوردايةتي. خؤ ئةطةر رذصم جارصك لةجاران ئةقلَي خؤي خةفيف كردبص و، سةيارةيةكي بةيةكيكيان بةخشيبص، ئةوا لة بةرضاوي هةموو ئةهلي طةرةك قاثص نةوتي بةسةرا كردوةوبة شقارتةيةك كلَوكؤي سةيارةي ئاخير تيرازي دامركاندؤتةوةو، ووتويةتي من سةيارةي داطيركةر لةذصرمابص و، ثصشمةرطةش بة بةفرو باران وطةرما بة ثص شاخةو شاخ بكةن. خؤ لةخةتي تةلةفون و وةكالةت ومةفرةزةي خاسةو فةوجي خةفيف هةر مةثرسة، بؤ كةس ئةضو بةلايا، هةرضةند عةلي حةسةن مةجيد هاواري ئةكردو ئةثاأايةوة، كورة باوكتان ضاك دايكتان ضاك فايدةي نةبوو، خواوةكيلة كوردصك تةنةزولي نةكرد ببصتة موستةشار، ئاميري مةفرةزةخاسة، وةكيلي ئةمن، جةيشي شةعبي، وةيان ئيمزابكا بؤمةنسةب يان بؤ ئةوةي لة شوصنصكي خوصندن وةربطيرص. ناضار أذصم بؤ ئةوي دوذمن خةني نةبن و نةلَصن كوا شةعبي كورديت خؤ لةطةلَ نية، خةلكي لة دورطةي هؤنؤ لؤلؤوة ئةهصناو جلي كوردي لةبةرئةكردن و، ئةوئةركانةي ثص ئةسثاردن. لة هةموشي طرنطتر ئةوانة أاستة بة زاهير بةعسي دياربوون بةلآم لة ئةسلآ و عةيب نةبص ذصر بةذصر خةت مايلي ئةوحيزبانة بوون كةلة شاخ خةباتيان ئةكرد، هةريةك لةوانة ناوصكي نهصني، لةتؤماري ئةو مةنسولةي كة ئةلَقةي وةسلَ بوو، لة مابةيني ئةمانة و سةورةوةدا هةبوو، فةمادامةكي ئةمانة ثةيوةنديان لةطةلَ فرانة بةرثرسي بوو فرانة بة ثرسيش ثةيوةندي لةطةر قيادةي خؤ هةبوو. قيادةِش هةموو كةساني نيشتمان ثةروةرو درسؤزن بؤطةلونيشتمان. كةواتة ئةمانةش هةروةكي ئةوان درسؤز بوونة، ئةوة لةبةر هصندي ئةو قانونةي لةلاي ئةنطؤ تةتبيق نةبو. ئاخر ثصم نارصي لةسةركص تةتبيقي كةين، ئادةي بةعسيةكم لةو عةردةي بؤدةربصنة بزانم ئةتواني.

تصبيني : برايان ئصمة زؤر غةدارين، ئةزانن ئةو هةموو هات و هاوارةي كة لةسةر شصخ جافري كؤنة محافيزي سلصماني كرا ناهةقيةكيةكي زؤري تيابوو، دةركةوتووة ئةوبةأصزة لة تؤماري شؤرشطصرانا، ناوة نهصنيةكةي ثةلامار بووةو. شةوانة ئةو مةفرةزانةي كة ئةهاتن لة بنكةكاني دوذمن بةن لة مالَي ئةو نان و ضايان خواردووةو بةسةيارةكةي سةيدولموحافيزش ئةلوستازجةعفر برزنجي لةشار دةرباز كراوون!!بيرم نةضص ناوة نهصنيةكةي دكتور ئومصديش دكتور ئةمةل بووة.

 

بزماري ضوارةم. . . . . . . . هةمووئةزانين كة كةركوكي قودس و دلَي كوردوستان شارصكة، بةجوغرافيا كوردستانية و، بة نفوسيش زؤرينةي كوردة، ئةبواية بةثصي بنةماي كةمينة فصري زماني زؤرينة ئةبصن، قيسمصكي باش لة توركمانةكان كورديان بزانياية. بةلآم ئةوةي جصطةي سةر سوأمانة زؤربةي كوردةكان خؤيان فصري توركي كردوةو، وةكو بولبول قسةي ثص ئةكةن، ئةطةر بكةونة قسةش كةس نازانص تورك نين كوردن و، بةتوركي ئةشةغلَصين ( (خزماني كوردستاني باكورئةطةر ثرسياري زمانصكت لص بكةن ئايا ئةيزاني ؟ وا ئةلَصن) ) بةلآم ئةو توركمانانة كة كةمينةشن ناتوانن بةكوردي قسةبكةن ئةطةر قسةشيان كرد، ئةوندة بة خوارو خصضي ووشةكان دةرئةبأن يةكسةر ئةزاني توركمانن سةرةأاي ئةوةي كة لةأستةيةكياندا سصبةشي ووشةكان توركين. ئةمةلةكاتصكدا كة توركي هةرطيز زماني رةسمي دام و دةزطاكاني دةولَةت يان خوصندن نةبووة، تابلَصين ئصمة ناضاربووين فصري ببين بةراي بةندة ئةم ئافاتة، ئةطةأصتةوة بؤ دووئيحتيمال:

 1. يان ئةوةتا زماني توركي زؤر لة كوردي خؤشترو شاعيرانة ترة.

2. يان ئصمةي كورد هةستي نةتةوايةتيمان ئةوةندة كزة، بة أادةيةك خؤمان نةك هةر لة نةتةوةي بةذمارة لة خؤمان زل تر، بةلَكولة بضووكتريش بة كةم تر ئةزانين.

 

 ثصنجهةم بزمار. . . . . كوردصكي رصك و ثصك، كة ئةضصتة بةر تةحقيق، لةدائيرةي ثةنابةران، هصضي تيا ناهصلَصتةوة بؤ ثاشةأؤذ. دوذمناني بيرو باوةأو ضالاكية سياسيةكاني، بةم شصوةية أصك ئةخا لةوةسةت وجنوب بة عسي رةفتار فاشي حوكمي ئيعدامي سص جار دةركردوةوئصستا بةدوايا ئةطةأص، ضوونكة لة شةوصكي دةيجوردا جةلادةكةي بةثارة رازي ئةكاو، لةسةيارةي خؤلَةكةيا ئةيشارصتةوةو لة ذووري ئيعدام قوتاري ئةكا، كةاتة (مةتلوب حةييةن ئةومةييتةن) . لةكوردوستان ئةم حيزبانة بيطرن كةولَةكةي ئةكةن بةمةشكة.

 ي ن ك، ثدك، شيوعي، سوشياليست، هةتا دوايي. سةرتان نةئصشصنم شةوصك

نارنجؤكصكيان فأصداية مالَةكةيانةوة، ذنةكةي، عازيزتان خؤش، دةأؤذ ثصش دةرضوونةكةي، بةرازيليةكي نارنجي دةوروخولي مالَةكةياني دابوو دووكةسي تيابوو دةماخيان كردبوو، بة هةزار حالَ نةجاتي بوو لة دةستيان. دواي قوتار بووني جةنابي وهاتني بؤهةندةران بةدةأؤذ، خةبةريان داية كة حيزبةكان هةلَيان كوتاوةتة سةر مالَي باوكي و لة جياتي ئةم ناشيتة سياسية كة دنياي بة تروحاتةكاني لةوحيزبانة كردبوو، بة ضةرمي ضؤلةكة طرتويانةو لة ذصرتةعزيبا رؤحي دةرضووة. ئةم سياسةت مةدارة خةتةرناك و راديكالَة هةرئةوةندةي جةوازي ئينساني وةرطرت يةكسةر تص ئةتةقصنص بؤ كوردوستان وبيري ئةضصتةوة كة لةوص بة دوايا ئةطةأصن، هؤلَي كامةراني بةكرص ئةطرص و، لةطةلَ ئةو كضةي كةثصش دةرضوونةكةي وةعدي دابوية بيهصنص، ئاهةنطصك ساز ئةكا نيوةي ئةوشارة ثارووة شفتةي تيا ئةطلصنن. كاكي طؤراني بصذيش جار جارة، طؤرانيةكة ئةبأص وئةلَص سةد دينارلةلايةن دايكي زاواي سياسةت مةداروموختةفي و ثةنابةري سياسي لة هةندةران، كة ئةو بةرصزةية ئصستا لة تةنيشت بؤكصوة خصرا خصرا رةسم ئةطرص و هةموو شار ئةزانص هاتؤتةوة، ثصشكةشة، ثةنجا دينارلةلايةن هاوأصي. . . . . . . .

تصبيني هةندصك لةو سياسيانة ناحةزةكانيان شريتي حةفةلةكةياني هصناوةتةوة بؤ دائيرةي ثةنابةران ئةوانيش ووتويانة كورد درؤئةكةن كصشةيان نية. (ئةشهةدو مابيلاواية)