بنبةستي فيدراليزمي كاتي لةبةردةم رِيَطاي داخراوي هةلَبذاردن دا  ... ئاسؤ كمال

دواي لة هةناسة برِكصيةكي يةك سالَ ونيوي فيدراليزمة كاتيةكةي يةكيَتي و ثارتي بؤ خؤطونجاندن لة عيراقي دواي بةعسدا، ئيَستا لةبةردةم رِيَطاي داخراوي هةلَبذاردنةكاندا طةيشتؤتة بنبةستي خؤي.

يةكيَتي وثارتي لة فبولَكردني ثلةدوويي ثؤستي سةرؤكايةتي و حكومةت لة عيراقدا و بةواز هيَنان لة هةر زةمانةتيَكي دةولي لة برِياري 1546 ي مةجلسي ئةمندا، هيَشتا بةثينةوثةرِؤكردني ئةوةي ثؤستيان بؤ طرنط نيية و وةك هاوثةيماني ئةمريكا دةميَننةوة دةيانويست خؤلأ بكةنة ضاوي خةلَكي كوردستان و ئةو رِاستية بشارنةوة كة لةم ثرؤسةي دامةزراندنةوةي دةولةتي عيراقدا ضارةنوسي خةلَكي كوردستان كراوةتة قورباني. بةلآم ئيَستا كة ئيسلاميةكان و ناسيوناليستة عةرةبيةكاني عيراق دةيانةويَت ئةوةي لةم سالَ ونيوةدا بةحساب لة قانوني كاتي و حكومةتي كاتيدا نةيانتوانيوة بةدةستي بهيَنن دةتوانن لةرِيَطةي هةلَبذاردنةوة بةناوي دةسةلآتي زؤرينة دايسةثيَنن.

ئةم ئةنجامة ئاشكرايةي هةلَبذاردنةكاني عيراق ئةمرِؤ قورطي يةكيتي وثارتي ووشك كردوة و ئةو خةونةي بةمانةوةي فيدراليزمةكةيانةوة دةيان بيني لة بةردةم دةرطاي ئةم رِووداوةدا رِاضلَةكاوة. شكستي هةولَ و ثةلاقاذةكاني كؤبونةوةكاني يةكيَتي وثارتي لةطةلأ حزبة ئيسلامي وقةومية عةرةبيةكاني عيراقدا بؤ دروستكردني ليستي هاوبةش و سرِينةوةي ناوي فيدرالي لة بةياني كؤبونةوةي شةرم شيَخدا، رِيَطايةكي داخراوي بؤ هةلَبذاردن لة بةردةمدا هيَشتونةتةوة. ئةوان بة طرتنةبةري رِيَطاي مانةوة لة عيراقدا ناضارن رِيَطاي هةلبذادنيَك بطرنة بةر لةكاتيكدا ئةنجامةكةي دةيانكاتة كةمايةتيةك كة دةبيَت طويَرِايةلَي زؤرايةتي دذ بةخؤيان ببن. ئةمة بنبةستيَكي سياسي طةورةية كة هةموو ثرؤذةي فيدراليةكةياني بردؤتة ذيَرثرسيارةوة و ئايندةيةكي تاريكي بؤ دةسةلاتي ئيدارة محةليةكان و ميليشياكاني يةكيَتي و ثارتي داناوة و رِؤذ ذميَري ثيَضانةوةي دوو حكومةتةكةياني خستؤتة بةردةميان. ئةو هات و هاوارةي ئةمرِؤ سةراني يةكيتي و ثارتي دةيكةن بؤ ئةوةي نابيَت حوكمي عيراق بكريَتة زؤرايةتي وكةمايةتي ناتوانيَت لةناو حزبة ئيسلامي و قةومية عةرةبيةكاندا طوص بيستيَكي بؤ ثةيدا ببيَت و دةنطي فيدرالي كردني دةسةلآت تةنها لة طوصي خؤياندا دةزرنطيَتةوة.

ئةم حزبانة ئةوةتا لة ثيَناو بةشة دةسةلآت و داهاتيان لة شاري كةركوكدا داواي دواخستني هةلبذاردني شارةواني كةركوك دةكةن، بةلآم لةسةر نادياري ضارةنوسي كوردستان لة سايةي هةلبذاردني عيراقدا قسةيةكيان نيية. ئةمة تةنها لةبةرئةوةية كة بةشيك لة دةسةلاتي كاتيان داوة بةم حزبانة لة كوردستاندا و لة كةركوكيشدا تةنها بةشويَن دابينكردني ئةو بةشة دةسةلآتةوةن نةك ضارةسةري كيَشةي كةركوك كة بةشيَكي جيانةكراوةي كيَشةي كوردة لة عيراقدا.

ضارةنوسي خةلَكي كوردستان لة سالأ و نيوي رِابردوودا قورباني ئةم سياسةتي فيدراليةتيةي يةكيَتي وثارتي بوة. ئيَستا خةتةري خؤسةثاندني دةسةلآتيَكي مةركةزي ئيسلامي و شؤظينيستي عةرةبي لة عيراقدا خةريكة لة دةرطاي هةلَبذاردنيَكةوة دةبريَتةوة كوردستان. ثارتي و يةكيَتي بة هةر طلةيي وطازندةيةك هةيانة دةضنةوة ذيَر سايةي ئةو هةلَبذاردنة و لة حكومةتي داهاتوي ئيسلامي وقةوميدا ديسانةوة ضةند كورسيةكي وةزارةتي بصبايةختريان ثصدةدريَت و عيراقضيتي و فيدرالضيتيةكةيان رِيَطاي تري جطة لةمة لةبةردةمدا نيية. بةلآم نابيَت ئةم ضارةنوسة رِةشة بةسةر خةلَكي كوردستاندا بسةثيَنريَت. رِيَطاي خةلَكي كوردستان هاتنة مةيدان بؤ سةثاندني خواستي رفراندؤم ثيَش ئةو هةلَبذاردنانةية. ضيتر نابيَت مافةكاني خةلَكي كوردستان بكريَتة قورباني ئةم بةشة دةسةلآت و داهاتةي يةكيَتي و ثارتي.

ئيَستا دةورانيَكي حةساس و ضارةنوس سازة لة ميَذووي خةلَكي كوردستاندا كة دةبيَت لة ثيَناو ثاراستن و مافةكانيدا بة هةموو هيَز و تواناوة بيَتة مةيدان و رِيَطا نةدات بةبص حسابكردن بؤ ماف و رِاي خةلَكي كوردستان لة دياريكردني ضارةنوسي كوردستاندا بةناوي هةلَبذاردنةوة ببريَتةوة سايةي رِذيَميَكي مةركةزي ئيسلامي وقةومي شؤظينيست. خةلَكي كوردستان رِيَطاضارةي واقعي خؤي بة جيابونةوة لة عيراق و دامةزراندني دةولةتي سةربةخؤ دةبينص و نايةويَت تةسليمي ضارةنوسي ثلةدوويي و ذيَردةستةيي ببيَتةوة لةرِيَطاي هةلبذاردنةكاني عيراقةوة.

ئةمرِؤ بةرثاكردني رفراندؤم ثيَش هةلبذاردنةكان خواستي زؤربةي خةلَكي كوردستانة و ئةمة تةنها زةمانةتي ثاراستني خةلكي كوردستان لةو هةرةشانةي هةلبذاردني داهاتوي عيراق بةدي دةهيَنص. كؤنطرةكاني رفراندؤم لة لةندةن ولة كوردستان ئةو يةكةم هةنطاوةي خةلَكي كوردستان و هاوثةيماناني جيهانيةتي كة دةتوانيَت ئيرادة و نةخشةي بةديهيناني ئةم خواستة بخاتةطةرِ و بة دنياي بناسيَنص. ثيَويستة لةثيَناو بةرزكردنةوةي ئةم دةنطي حةقيقةت و مافانةي خةلَكي كوردستان هةموو لايةك لة هةر هاوكاريةك ثصيان دةكريَت دريَغي نةكةن. ئيَمة لةثيَناو يةكطرتوكردني رِيزةكاني خةلكي كوردستان لة دةرةوة لة كؤنطرةي لةندةندا بؤ خؤرِاطةياندنمان وةك بزوتنةوةيةكي جةماوةري رفراندؤم بؤ سةربةخؤيي كوردستان هةنطاودةنيَين.

 

 

info@kurdistannet.org

ضاثيكة

كاتي بلآوكردنةوة 

www.kurdistannet.org